iMotion Equine Jaarupdate 2022-2023: 'Meten is weten: paardenwelzijn centraal'

Dankzij de steun van de donateurs en partners van Vrienden Diergeneeskunde krijgen we met iMotion Equine meer inzicht in de bewegingspatronen van paarden én maken we uiters beuwst van het belang van bewegen voor het welzijn van hun paard. In deze jaarupdate nemen we je mee in de ontwikkelingen die mogelijk zijn gemaakt door iedereen die dit project een warm hart toedraagt.

Filipe Serra Braganca is dierenarts en onderzoeker op het gebied van bewegingsanalyse en projectleider van iMotion Equine. ‘De afgelopen jaren hebben we veel wetenschappelijke kennis opgedaan over hoe we met sensoren de beweging van paarden objectief in beeld kunnen brengen’, vertelt Braganca. ‘Met iMotion Equine willen we al deze kennis in de praktijk gaan toepassen. We willen zo veel mogelijk data van de bewegingspatronen van minimaal 200 paarden van diverse leeftijden en op verschillende niveaus verzamelen. Hiervoor gebruiken wij sensoren die de beweging en spieractiviteit van het paard kunnen meten. Op basis van die data kunnen we vervolgens objectieve criteria ontwikkelen voor verschillende typen paarden, die aangeven of een paard wat betreft zijn bewegingspatroon blessurevrij beweegt. Uiteindelijk kunnen paardeneigenaren, ruiters, trainers en natuurlijk dierenartsen hiermee het welzijn en de gezondheid van hun paarden volgen en waarborgen.’ 

iMotion Equine pilot  

In de periode juni tot en met augustus 2022 hebben dertien deelnemers met hun paarden deelgenomen aan de pilotmetingen voor het project. De metingen vonden plaats op de Human & Horse Academy in Kootwijkerbroek. Het doel was het uitproberen van een testprotocol om zo duidelijk te krijgen waar het protocol voldeed aan de verwachtingen en waar het nog verbeterd kon worden. Hierbij letten de onderzoekers op de uitvoerbaarheid en de kwaliteit van de metingen. Daarnaast werd er gevraagd naar de ervaring van de deelnemers.  

Het testprotocol bestond uit vier delen: de voorbereiding aan het paard, de pre-proefmeting, het rijden van een proef en de post-proefmeting. ‘In dit stadium van het project zijn nog alle verrichtte metingen aan het paard gemeten, namelijk de beweging van het paard, de spieractiviteit van de achterbenen van het paard en de teugeldruk tijdens het rijden’, zegt Serra Braganca. ‘Daarmee konden we een werkende, betrouwbare basis van gegevens verkrijgen. In een volgend stadium zullen we ook de ruiter meenemen in de metingen om te kijken of we de interactie tussen paard en ruiter ook in beeld kunnen brengen.’ 

De voorbereiding, het eerste deel van het testprotocol, duurde 45 tot 60 minuten per paard. Naar verwachting kan deze voorbereidingstijd met kleine aanpassingen in de toekomst verder teruggebracht worden. Tijdens de voorbereiding zijn er onder andere acht individuele locaties op het paard voorbereid voor het meten van spieractiviteit over vier spieren aan beide zijden: de rectus abdominis (buikspier), de longissimus torsie (rugspier), de vastus lateralis (zijspier dijbeen) en de semitendinosus (achterzijde zijbeen). Dit is het is onderzoeksthema van onderzoeker Joep Suskens.   

Referentiemeting
 

‘Voorafgaand en na de gereden proef is er een referentiemeting uitgevoerd’, vertelt Serra Braganca. ‘Deze bestond uit het meten van de bewegingen van het paard op een rechte lijn met harde ondergrond, in zowel stap als draf, terwijl het paard werd geleid. Met behulp van de bewegingssensoren werd objectief bepaald of een paard een symmetrische loopgang vertoonde, en of dit veranderde door het rijden van een proef. Niet elk paard dat deelnam aan deze referentiemeting werd als symmetrisch bevonden. En vergelijkbaar met eerder onderzoek kwam de objectieve meting niet altijd overeen met de bevindingen van de paardeneigenaren. Dit bevestigt het belang van het iMotion Equine project, om meer bewustwording te creëren bij ruiters rondom mogelijke asymmetrische bewegingen van hun paard.’ 

Tussen de pre- en post-proefmeting is er gekozen voor het rijden van een proef. De proef bestond uit verschillende oefeningen, welke uitgevoerd werden in een gedeelte van de buitenbak. Tijdens het rijden van de proef zijn er drie parameters gemeten: beweging van het paard, spieractiviteit van de achterzijde van het paard en de teugeldruk. Voor het eerst was het mogelijk om voor een langere tijd, 15 tot 20 minuten, te meten. Hierdoor zijn er veel inzichten verkregen over de werking van de apparatuur tijdens de verschillende oefeningen.  

Definitief testprotocol

Uit de pilotmetingen is gebleken dat voor het definitieve testprotocol, de metingen tijdens de proef te weinig concrete aanknopingspunten opleverde. In dit stadium van het onderzoek is de data tijdens de proef te lastig te standaardiseren en te interpreteren. Om toch een dynamische meting te implementeren, naast de rechte lijn, wordt er een meting tijdens links- en rechtsom longeren aan het testprotocol toegevoegd. Daarnaast is besloten om de metingen van spieractiviteit toe te spitsen op of een voorbeen, of een achterbeen. Nu het testprotocol definitief is gemaakt, gaat Joep Suskens aan de slag om 200 nieuwe paarden te rekruteren om zo de dataset te vullen. Door de pilot is ons nog duidelijker geworden hoe belangrijk dit project is. Aan de ene kant helpt het ons om meer inzicht te krijgen in de bewegingspatronen tussen paarden, die veel van elkaar verschillen. En anderzijds helpt het project om ruiters bewuster te maken van het belang van bewegen voor het welzijn van hun paard.’ 

Het onderzoeksteam wil de partners en donateurs van het project 'iMotion Equine' hartelijk bedanken voor de steun. Wil jij ook het verschil maken voor dier én mens in beweging? 'Steun het thema One Medicine in beweging!'